نحوه تفسیر فیبرواسکن کبد
فیبرواسکن چیست؟
FibroScan یک دستگاه سونوگرافی تخصصی برای اسکن کبد برای اندازه‌گیری فیبروز (اسکار) و استئاتوز (انباشته شدن چربی) در کبد است.
عدد CAP چیست؟
عدد Controlled Attenuation Parameter (CAP) مشخص‌کننده میزان تجمع چربی در کبد است و پزشک به کمک آن می‌تواند گرید کبد چرب را مشخص کند.
امتیاز CAP از 100 تا 400 دسی‌بل بر متر (dB/m) متغیر است. بر اساس این جدول می‌توان گرید استئاتوز و کبد چرب را مشخص کرد:
| امتیاز CAP | درجه استئاتوز | درصد تغییرات چربی کبد |
| 238 تا 260 | S1 | 11% تا 33% |
| 260 تا 290 | S2 | 34% تا 66% |
| بالاتر از 290 | S3 | بیشتر مساوی 67% |
نتیجه فیبروز چیست؟
نتیجه فیبروز با اندازه گیری میزان سفتی کبد مقدار اسکار و فیبروز کبد را تعیین می کند. نتیجه طبیعی فیبروز بین 2 تا 6 کیلو پاسکال (kPa) متغیر است، در حالی که بالاترین نتیجه ممکن 75 کیلو پاسکال است. کسانی که ناهنجاری‌های کبدی دارند نتیجه بالاتر از حد طبیعی خواهند داشت.
اساساً، پزشک از نتیجه فیبروز و سابقه پزشکی برای دسته‌بندی عدد فیبروز استفاده می کند.
- عدد فیبروز F0 تا F1: بدون اسکار کبدی یا زخم خفیف کبد
- عدد فیبروز F2: اسکار کبدی متوسط
- عدد فیبروز F3: اسکار شدید کبد
- عدد فیبروز F4: اسکار پیشرفته کبد (سیروز)
نتایج فیبروز ممکن است در شرایط مختلف کمی متفاوت باشد. جدول زیر تفسیر عدد فیبروز در بیماری‌های مختلف را نشان داده است:
| شرایط | F0 تا F1 | F2 | F3 | F4 |
| هپاتیت B | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 8 تا 9 کیلو پاسکال | 8 تا 11 کیلو پاسکال | 18 کیلو پاسکال یابالاتر |
| هپاتیت C | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 8 تا 9 کیلو پاسکال | 9 تا 14 کیلو پاسکال | 14 کیلو پاسکال یابالاتر |
| عفونت همزمان HIV/HCV | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 7 تا 11 کیلو پاسکال | 11 تا 14 کیلو پاسکال | 14 کیلو پاسکال یابالاتر |
| بیماری کلستاتیک | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 7 تا 9 کیلو پاسکال | 9 تا 17 کیلو پاسکال | 17 کیلو پاسکال یابالاتر |
| بیماری کبد چرب غیر الکلی(NAFLD) | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 7.5 تا 10 کیلوپاسکال | 10 تا 14 کیلوپاسکال | 14 کیلو پاسکال یابالاتر |
| بیماری های مرتبط با الکل | 2 تا 7 کیلوپاسکال | 7 تا 11 کیلو پاسکال | 11 تا 19 کیلو پاسکال | 19 کیلو پاسکال یابالاتر |
نتیجه FibroScan چقدر دقیق است؟
در برخی موارد، کبد ممکن است کمتر از آنچه در نتیجه فیبروز فیبروسکن می گوید، زخم و اسکار داشته باشد. در چنین مواردی ممکن است این اتفاق بیفتد:
- التهاب کبد، یا ناشی از بیماری اخیر کبد یا نوشیدن الکل
- تومور کبد، خوش خیم یا بدخیم
- احتقان کبد (شرایطی که کبد بیش از حد پر از خون یا مایعات دیگر است) اغلب با نارسایی قلبی مرتبط است.
نتایج FibroScan ممکن است در این موارد هم دقت کمتری داشته باشد:
- چاقی، شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 30
- آسیت (جمع شدن مایع در شکم)
- انسداد صفرا (شرایطی که صفرا نمی تواند به درستی از کبد خارج شود.)
